_wimjamZwgma | S>m|Jaam§Jm§Zwgma | {Oëøm§Zwgma | àH$mamZwgma | loUrZwgma |
O§{Oam (Janjira) | {H$ëë`mMr C§Mr :  0 | ||||
{H$ëë`mMm àH$ma : ObXwJ© | S>m|Jaam§J: S>m|Jaam§J Zmhr | ||||
{Oëhm : am`JS> | loUr : gmonr | ||||
_hmamï´>mbm gw_mao 750 {H$._r. bm§~rMm g_wÐ {H$Zmam bm^bm Amho. `m g_wÐ {H$Zm-`mdarb {H$„o nmhUo åhUOo EH$ AmJir doJir AmZ§X`mÌmM R>aVo. hr ^Q>H§$Vr Mmby hmoVo aodg ~§XamnmgyZ Va g§nVo VoaoImob n`ªV. Zmair \$mo\$irÀ`m dZm§_YyZ {\$aVmZm H$moH$Ur g_mOmMo Xe©Z KS>Vo. am`JS> {OëømV _wéS> VmbwŠ`mV Mhþ~mOy§Zr gmJar nmÊ`mMm doT>m nS>bobm, amOmnwarÀ`m ImS>rÀ`m Vm|S>mda _moŠ`mÀ`m OmJr hm AOo` ObXwJ© C^m Amho. | |||||
|
|||||
B{Vhmg : | |||||
O§{Oam {H$ëë`mbmM "{H$„o _ohé~ D$\©$ {H$„o O§{Oam' Aer Zmdo hmoVr. B. g. 1508 _Ü`o _{bH$ Ah_X {ZOm_emhm _aU nmdbm. Ë`mMm 7 dfm©Mm Aënd{`Z _wbJm ~w-hmU {ZOm_emhm JmXrda Ambm. {_Pm©A„r Am{U H$b~A„r ho XmoZ {ZOm_emhr gaXma CÎma H$moH$UmVrb X§S>mamOnwamg Ambo. Ë`mMdoir g_wÐmVrb MmMo H$moù`m§Zm \$ma Ìmg XoV AgV.åhUyZ Ë`m§Zr amOnwarÀ`m ImS>rda bmH$S>r _oT>oH$moQ> C^mabm. am_nmQ>rb `m H$moù`mMm A_b Ë`mdoir Ë`mgd© n[agamda hmoVm. {ZOm_emhmZo {na_ImZ ZmdmÀ`m gaXmambm am_nmQ>rbMm H$mQ>m H$mT>Ê`mgmR>r nmR>db§. {na_ImZmZo _oT>oH$moQ>À`m AmOw~mOybm Jb~Vo bmdbr Am{U am_nmQ>rbmbm Xmê$ nmOyZ ~ohmof Ho$bo d _oT>oH$moQ> Amnë`m Vmã`mV KoVbm. am_nmQ>rbbm {ZOm_emhm H$S>o nmR>dyZ Ë`mMo Y_mªVa Ho$bo .B.g.1526 Vo 1332 À`m H$ma{H$XuZ§Va .B.g.1532 _Ü`o {nam_ImZ _aU nmdbm ~w-hmU {ZOm_ehmMr Zo_UyH$ Ho$br. nwT>o 1567 _Ü`o hþgoZ {ZOm_ehmÀ`m hþHw$_mZwgma bmH$S>r _oT>oH$moQ>m EodOr XJS>r H$moQ> ~m§YÊ`mg gwédmV Ho$br. ho H$m_ B.g 1571 n`ªV nyU© Pmbo Am{U hm XJS>r H$moQ> '{H$„o _ohé~' ZmdmZo AmoiIbm OmD$ bmJbm. nwT>o 1857 _Ü`o AbJ©ImZ `mMr `oWo Zo_mUwH$ Pmbr. 1612 _Ü`o `mÀ`m _¥Ë`yZ§Va Ë`mMm _wbJm B~«mhr_ImZ `mMr Zo_UyH$ Pmbr ,`mÀ`m _¥Ë`yZ§Va 1618 - 1620 À`m H$mbmdYrV {gÜXr gwéXImZ hm R>mUoXma Pmbm. `mZ§Va gw_mao 1947 n`ªV 20 {gÜXr Zdm~m§Zr O§{Oam {H$ëë`mda h¸$ JmOdbm. _wéS> n[agamVyZ {_iUmao CËnÞ Am{U IM© `m§Mr gm§JS> ~gV Zgë`mZo _{bH$ A§~aZo hm _wbyI VmoSy>Z XoD$Z `m{R>H$mUr ZdrZ OhmJraXmar ñWmnZ Ho$br Am{U {gÜXr A§~agmZH$ `m _wbyImMr O~m~Xmar nmhÿ bmJbm. AWm©V `m O§{Oam g§ñWmZmMm g§ñWmnH$ {gÜXr A§~agmZH$M R>abm. B.g 1625 _Ü`o _{bH$ A§~a _aU nmdbm. O§{OaoH$a ñdV§Ì gÎmmYre Pmbo hmoVo. 20 {gÜXr gÎmm{Yem§Zr {_iyZ 330 df} amÁ` Ho$bo Am{U 1948 _Ü`o O§{Oam g§ñWmZ ^maVr` g§KmamÁ`mV {dbrZ Pmbo. B.g 1648 _Ü`o {edam`m§Zr VioJS>, KmogmiJS> Am{U am`JS> n[agamVrb _wbyI qOH$bm. 1657 _Ü`o Omdir qOH$br Am{U Ë`m§Zr Amnbr ZOa CÎma H$moH$Umda didbr. {H$„o O§{Oam Amnë`m Vmã`mV Amë`m{edm` CÎmaH$moH$Umda AmnU dM©ñd JmOdy eH$Umam Zmhr ho gË` {edam`m§Zm C_Jbo hmoVo.³ 1659 _Ü`o {edam`m§Zr em_amOn§V d Ë`m gmo~V ~mOr Kmobnbm O§{Oam KoÊ`mgmR>r nmR>dbo nU,hm n{hbm à`ËZ \$gbm. nwÝhm 1659 _Ü`o {ZimoOrn§V aKwZmW _wOw_Xma ,_m`mOr ^mQ>H$a `m§Zr O§{OamÀ`m {gÜXrMr H$m|S>r Ho$br nU nwÝhm hm à`ËZ \$gbm. {Vg-`m ñdmarMo dU©Z g^mgX ~IarV Imbrbà_mUo {Xbobo Amho. "" am{O`m§Zr ì`§H$moOr XÎmmo \$m¡Oo{Zer Zm_OmX admZm Ho$bo. Ë`m§Zr OmD$Z _wbyI _mê$Z Vb\$ Ho$bm. _J {eÔrZo Amnbo OmVrMo hmner bîH$a KmoS>oñdma d he_ Zm_OmX ì`§H$moOr XÎmmoda admZm Ho$bo. Ë`mer `wÕ Pmbo. VrZeo h~er ì`§H$moOrn§V _m[abo.KmoS>o nmS>md Ho$bo. ì`§H$moOrn§V H$ñV \$ma Ho$br. ~mam OI_m ì`§H$moOrn§Vmg bmJë`m Agm Mm¡H$m ~gyZ Ambo. {eÔrZo gë`mMo ZmVo bmdbo. nU am{O`m§Zr gbm Ho$bmM Zmhr.'' hr O§{O-`mdarb {Vgar ñdmar hmoVr. 1678 À`m Owb¡ _Ü`o {edam`m§Zr O§{O-`mda ñdmar H$aÊ`mMm EH$ A`eñdr à`ËZ Ho$bm. gZ 1682 _Ü`o g§^mOramOm§Zr XmXmOr aKwZmWmbm O§{Oam KoÊ`mgmR>r nmR>dbo nU Ë`mMdoir Am¡a§JOo~ X{jUoV CVaë`mZo Ë`mMm O§{Oam KoÊ`mMm à`ËZ AnwamM amhrbm. `m g§ñWmZmMm eodQ>Mm A{YnVr åhUOo {gÜXr _wh§_XImZ `mÀ`mM H$ma{H$XuV AOo` Ago O§{Oam g§ñWmZ 3 E{àb 1948 amoOr ^maVr` g§ñWmZmV {dbrZ Pmbo. |
|||||
JS>mdarb nhmÊ`mgmaIr {R>H$mUo : | |||||
amOmnwar JmdmnmgyZ `oUmar hmoS>r O§{Oam {H$ëë`mÀ`m nm`Ï`mnmer Wm§~Vo. àdoeÛmamdarb nm§T>-`m XJS>mVrb nmaer boI ñnï> {XgVmo. XadmOmÀ`m XmoÝhr ~mOyÀ`m q^Vtda {d{eï> àH$maMo XJS>mV H$moabobo {eën AmT>iVo. ho JOmÝV bú_rMo {eën åhUyZ AmoiIbo OmVo. XmoZ XadmOm§À`m _Ü`o nhmaoH$-`m§À`m XodS>çm AmhoV.O§{Oam {H$ëë`mÀ`m _hmÛmamda ZJmaImZm Amho. {H$ëë`mÀ`m VQ>mda OmUm-`m nm`-`m§Zr da Joë`mda g_moaM VQ>mda Vmo\$m R>odë`m AmhoV, Ë`mn¡H$s gdm©V _moR>çm Vmo\o$Mo Zmd "H$bmS>~m§JS>r ' Ago Amho. | |||||
1. nran§Mm`VZ | |||||
{H$ëë`mÀ`m _w»`ÛmamVyZ AmV Joë`mda S>mì`m~mOybm AmUIr EH$ Ûma Amho. COdrH$S>o Imobr gmaIo EH$ ~m§YH$m_ Amho. `mbmM nran§Mm`VZ Ago åhUVmV. øm dmñVyV 5 nra AmhoV. `m n§Mm`VZmÀ`m nQ>m§JUmVM H$mhr dmñVy AmhoV. `mM {R>H$mUr OhmOmMo VrZ Zm§Ja J§Oboë`m AdñWoV nS>bobo AmhoV. | |||||
2. KmoS>çmÀ`m nmJm | |||||
nra n§Mm`VZmÀ`m g_moaÀ`m {XeoZo VQ>mdê$Z nwT>o Joë`mda KmoS>çmÀ`m nmJm bmJVmV. | |||||
3. gwébImZmMm dmS>m | |||||
`oWyZ ~mhoa nS>ë`mda g_moaM 3 _Obr nS>H$s ^¸$_ ~m§YUrMr B_maV {XgVo `mbmM gwébImZmMm dmS>m Ago åhUVmV. AZoH$ dfm©V `m dmS>çmMr _moR>çm à_mUmda nS>PS> Pmbobr Amho. | |||||
4. Vbmd | |||||
`m dmS>çmÀ`m CÎmaog gw§Xa ~m§YH$m_ Ho$bobm emoS>fQ²H$moZr JmoS>çm nmÊ`mMm Vbmd Amho. hm Vbmd gw_mao 20 _r ì`mgmMm Amho. Mma H$mon-`mV Mma hm¡X AmhoV | |||||
5. gXa | |||||
~mbo{H$ëë`mÀ`m _mJo MwZoJƒr B_maV Amho. `mbmM gXa Ago åhUVmV. | |||||
6. ~mbo{H$„m | |||||
VbmdmÀ`m ~mOyZo ~m§Yrd nm`-`m§Zr WmoS>o da Joë`mda ~mbo{H$„m bmJVmo. AmO VoWo EH$ P|S>m d§XZmgmR>r C^mabobm Amho. | |||||
7. npíM_ XadmOm | |||||
JS>mÀ`m npíM_obm qH${MV VQ>mImbr, VQ>mVyZ ~mhoa nS>Ê`mgmR>r N>moQ>m XadmOm Amho, `mbmM X`m© XadmOm Ago åhUVmV. g§H$Q>H$mir ~mhoa nS>Ê`mg `mMm Cn`moJ hmoV hmoVm. XadmOmÀ`m daÀ`m ^mJmVM VQ>~§XrÀ`m Odi H¡$XImZm hmoVm. {H$ëë`mbm ñdV§Ì Ago 22 ~wéO AmhoV. AmOhr Vo gwpñWV AmhoV. gd© {H$„m nmhÊ`mg VrZ Vmg nwaVmV. | |||||
JS>mda OmÊ`mÀ`m dmQ>m : | |||||
1. A{b~mJ_mJ} | |||||
O§{Oam ObXwJ© nmhm`Mm Agob Va nwUo _w§~B© _mJ} A{b~mJ JmR>m`Mo. nwT>o A{b~mJdéZ aodX§S>m_mJ} _wéS> JmR>Vm `oVo. _wéS> JmdmVyZ {H$ëë`mn`ªV OmÊ`mgmR>r ~moQ>godm CnbãY Amho. {H$Zm-`m nmgyZ {H$„m JmR>Ê`mg AYm© Vmg nwaVmo. | |||||
2. {XKr_mJ} | |||||
H$moH$UmVyZ `m`Mo Pmë`mg _hmS> - JmoaoJmd - åhgio - ~mo{b©nM§VZ {XKr JmR>mdo. {XKrhÿZ {H$„m nmhÊ`mgmR>r ~moQ>godm CnbãY Amho. | |||||
3. nmbr- amohm - ZmJmoR>Uo - gmimd - Zm§XJmd _mJ} | |||||
A{b~mJ _mJ} Z OmVm nmbr- amohm - ZmJmoR>Uo - gmimd - Zm§XJmd _mJ} _wéS>bm OmVm `oVo. | |||||
amhÊ`mMr gmo` : | |||||
_wéS> JmdmV amhmÊ`mMr gmo` hmoD$ eH$Vo. | |||||
OodUmMr gmo` : | |||||
JmdmV OodUmMr gmo` hmoVo. | |||||
nmÊ`mMr gmo` : | |||||
{H$ëë`mda Zmhr | |||||
OmÊ`mgmR>r bmJUmam doi : | |||||
_wéS> JmdmnmgyZ AYm© Vmg. |
Forts in the District of Raigad | Ad{MVJS (Avchitgad) | ^r_me§H$a (Bhimashankar) | {^dJS> / {^_JS> (Bhivgad/Bhimgad) | {~admS>r (Birwadi) |
Mm§^maJS> (Chambhargad) | Hw$bm~m {H$„m (Colaba) | T>mH$Mm ~{har (Dhak-Bahiri) | KmogmiJS> (Ghosalgad) |
Baemi (Irshalgad) | O§{Oam (Janjira) | H$Zm©im (Karnala) | Im§Xoar (Khanderi) |
Iw~bT>m {H$„m/WiMm {H$„m (Khubladha Fort (Thal Fort)) | H$mob©B© (Korlai) | Hw$Sw>©JS> -{dlm_JS> (Kurdugad) | qbJmUm (Lingana) |
_mZJS> (Mangad) | _§JiJS> (Mangalgad) | _m{UH$JS> (Manikgad) | {_aJS> ({_am S>m|Ja) (Mirgad) |
_¥JJS> (Mruggad) | nX²_XyJ© (H$mgm {H$„m) (Padmadurg ( Kasa Killa)) | nÝhmioXwJ© (Panhaledurg) | no~ (Peb) |
noR> (Peth) | {H$„o à~iJS> (Prabalgad) | am`JS> (Raigad) | aodX§S>m (Revdanda) |
gmJaJS> (IoS>XyJ©) (Sagargad) | gm_amOJS> (Samrajgad) | gm§H$erMm {H$„m (Sankshi) | gagJS> (Sarasgad) |
gO}H$moQ> (am`JS>) (Sarjekot ) | {edWa Ki (Shivtharghal) | gmoZ{Jar (amohm Odi) (Songiri(Near Roha)) | gwYmJS> (Sudhagad) |
ViJS> (Talgad) | C§Xoar (Underi) |