मुळाक्षरानुसार	डोंगररांगेनुसार	जिल्ह्यानुसार	प्रकारानुसार	श्रेणीनुसार

भरतगड (Bharatgad)	किल्ल्याची ऊंची :  225
किल्ल्याचा प्रकार : गिरीदुर्ग	डोंगररांग: मालवण, सिंधुदुर्ग
जिल्हा : सिंधुदुर्ग	श्रेणी : सोपी
मालवण तालुक्यातील कालावल खाडीच्या दक्षिण व उत्तर काठावर भरतगड व भगवंतगड हे दोन किल्ले उभे आहेत. ५ ते ६ एकरवर पसरलेला भरतगड मसुरे गावातील टेकडीवर उभा आहे. गडावर जाण्यासाठी चिरेबंदी पायर्‍या बांधून काढलेल्या आहेत. भरतगडावर खाजगी मालकीची आमराइ असल्यामुळे गड साफ ठेवला गेला आहे. भरतगडाचे माची व बालेकिल्ला असे दोन भाग असून दोनही भागातील अवशेष सुस्थितीत आहेत.
Bharatgad Bharatgad
इतिहास :
मसुरे गावात कालावल खाडीकाठी मोक्याच्या जागी उभ्या असलेल्या डोंगरावर किल्ला बांधण्यासाठी १६७० मध्ये शिवरायांनी पहाणी केली होती. पण डोंगरावर पाण्याची सोय नसल्यामुळे येथे गड बांधण्याचा विचार त्यांनी सोडून दिला. १६८० साली वाडीकर फोंड सावंत व कोल्हापूरचे वावडेकर पंतप्रतिनिधी यांच्यात तंटा झाल्यावर फोंड सावंतांनी मसुरे गावाजवळील डोंगरावर किल्ला बांधण्याचे ठरविले. त्यासाठी प्रथम त्यांनी विहिर खोदायला सुरुवात केली २२८ फूट खोल खोदल्यावर विहीरीला पाणी लागले. त्यानंतर १७०१ साली किल्ला बांधून झाला. पेशवे व तुळाजी आंग्रे यांच्यात वितुष्ट आल्यावर फोंड सावंत पेशव्यांच्या बाजूने उभे राहीले त्यामुळे चिडून तुळाजी आंग्रे यांनी भरतगडावर १७४८ साली हल्ला केला व गड जिंकून घेतला. पण लवकरच सावंतांनी गड परत ताब्यात घेतला. सन १७८७ मध्ये करवीरकरांनी भरतगड सावंतांकडून जिंकला पण नंतर त्याचा ताबा सावंतांकडेच दिला. १८१८ मध्ये कॅप्टन हर्चिसनच्या नेत्वृत्वाखाली इंग्रजांनी हा किल्ला जिंकला, त्यावेळी त्याला गडावरील विहिर कोरडी आढळली. गडावर झालेल्या तोफांच्या मार्‍यामुळे विहीरीच्या तळाला तडे जाऊन विहीरीतील पाणी नाहीसे झाले. त्यामुळे गडावर पाणी साठवण्यासाठी लाकडाच्या धोणी वापरल्या जात होत्या.
पहाण्याची ठिकाणे :
चिरेबंदी पायर्‍यांच्या वाटेने गडावर पोहोचायला ५ मिनीटे लागतात. गडाचे प्रवेशद्वार नष्ट झालेले आहे, पण बाजुचे बुरुज, तटबंदी शाबूत आहेत. गडाच्या भोवताली २० फूट खोल व १० फूट रुंद खंदक आहे; दाट झाडीमुळे तो झाकला गेला आहे. प्रवेशद्वारातून आत शिरल्यावर डाव्या हाताला तटबंदी ठेवून दक्षिणेकडे चालत गेल्यास तटबंदी व बुरुज लागतात. दक्षिणेकडे तटबंदी जवळ एक खोल खड्डा आहे, ते पावसाचे पांणी साठवण्यासाठी खोदलेले"साचपाण्याचे तळे" असावे. तटबंदीच्या कडेकडेने गडाला प्रदक्षिणा घालून उत्तर टोकाला यावे. गडाच्यामध्ये उंचावर बालेकिल्ला आहे. बालेकिल्ल्याच्या चार टोकाला चार बुरुज व १० फूट ऊंच तटबंदी आहे. बालेकिल्ल्याच्या प्रवेशद्वारातून आत शिरल्यावर देवड्या आहेत. प्रवेशद्वाराजवळील बुरुजावर चढण्यासाठी जिना आहे. प्रवेशद्वाराच्या डाव्या हाताला महापूरूषाचे छोटे देऊळ आहे. देवळामागे कातळात खोदलेली खोल विहीर आहे. त्याच्या उजव्या हाताला दारु कोठार, धान्य कोठार यांचे अवशेष आहेत. दक्षिणे कडील बुरुजात चोर दरवाजा आहे. या दरवाज्याने बाहेर आल्यास आपण किल्ल्याच्या प्रवेशद्वारापाशी येतो.
पोहोचण्याच्या वाटा :
भरतगड मसुरे गावात आहे. मालवण - मसूरे अंतर १६ किमी असून, मसूर्‍याला जाण्यासाठी बसेस व रिक्षा मुबलक प्रमाणात उपलब्ध आहेत. मसुरे गावातील तलाठी ऑफिस समोरुन व मशिदीच्या बाजूने जाणारी चिरेबंदी पायर्‍यांची वाट आपल्याला ५ मिनीटात गडावर घेऊन जाते.
राहाण्याची सोय :
गडावर रहाण्याची सोय नाही , पण मालवणमध्ये राहण्याची सोय होऊ शकते.
जेवणाची सोय :
गडावर जेवणाची सोय नाही, जेवणाची सोय मसूरे गावात व मालवणमध्ये होऊ शकते.
पाण्याची सोय :
गडावर पिण्याच्या पाण्याची सोय नाही.
सूचना :
१) मालवणहून सकाळी निघून भरतगड, भगवंतगड, सर्जेकोट हे किल्ले पाहून संध्याकाळी सिंधुदूर्ग व राजकोट हे किल्ले स्वत:च्या / खाजगी वहानाने (एस टी ने नव्हे) एका दिवसात पाहाता येतात २) भगवंतगड, सर्जेकोट किल्ला, सिंधुदूर्ग व राजकोट या किल्ल्यांची माहीती साईटवर दिलेली आहे.

 बसचे वेळापत्रक

Depot	Village	From Depot	From Village	km
Malvan	Masure	07:30, 09:00, 11:30, 12:30, 13:30, 16:30.	06:00, 08:30, 10:20, 12:30, 13:30, 14:30, 17:30.	18

श्रेणी: Easy
अचलपूरचा किल्ला (Achalpur Fort)	अग्वाडा (Aguada)	अजिंठा (Ajintha Fort)	अजिंठा सराई (Ajintha Sarai)
अकलूजचा किल्ला (Akluj Fort)	अंमळनेर (Amalner)	आंबोळगड (Ambolgad)	अमरावतीचा किल्ला (Amravati Fort)
अर्नाळा (Arnala)	औसा (Ausa)	बहादरपूर (Bahadarpur Fort)	बहादूरगड (पेडगावचा किल्ला) (Bahadurgad (Pedgaon Fort))
बहादूरवाडी गड (Bahadurwadi gad)	बाळापूर किल्ला (Balapur Fort)	बल्लाळगड (Ballalgad)	बांदा किल्ला (Banda Fort)
बांद्रयाचा किल्ला (Bandra Fort)	बेलापूरचा किल्ला (Belapur Fort)	बेळगावचा किल्ला (Belgaum Fort)	भगवंतगड (Bhagwantgad)
भांगसी गड (भांगसाई गड) (Bhangsigad(Bhangsi mata gad))	भरतगड (Bharatgad)	भवानगड (Bhavangad)	चाकणचा किल्ला (Chakan Fort)
चापोरा किल्ला (Chapora Fort)	कुलाबा किल्ला (Colaba)	दांडा किल्ला (Danda Fort)	दासगावचा किल्ला (Dasgaon Fort)
दौलतमंगळ (Daulatmangal)	देवगडचा किल्ला (Devgad Fort)	धामणगाव गढी (Dhamangaon Gadhi)	धारावी किल्ला (Dharavi Fort)
धर्मापूरी (Dharmapuri)	धारूर (Dharur)	धोत्रीचा किल्ला (गढी) (Dhotri Fort (Gadhi))	डुबेरगड(डुबेरा) (Dubergad(Dubera))
दुर्गाडी किल्ला (Durgadi Fort)	डच वखार (वेंगुर्ला कोट) (Dutch Warehouse( Vengurla Fort))	फर्दापूर सराई (Fardapur Sarai)	फत्तेगड / फतेदुर्ग (Fattegad)
गाविलगड (Gavilgad)	गोवा किल्ला (Goa Fort)	हिराकोट (Hirakot)	इंदुरीचा किल्ला (गढी) (Induri Fort (Gadhi))
जयगड (Jaigad)	जामगावचा किल्ला (Jamgaon Fort)	काकती किल्ला (Kakati Fort)	काळाकिल्ला (Kala Killa)
कंधार (Kandhar)	करमाळा (Karmala Fort)	केळवे किल्ला (Kelve Fort)	खर्डा (Kharda)
खारेपाटण (Kharepatan fort)	खुबलढा किल्ला (थळचा किल्ला) (Khubladha Fort (Thal Fort))	कोटकामते (Kotkamate)	लहुगड (Lahugad)
लोंझा (Lonza)	माचणूर (Machnur)	मढचा किल्ला(वर्सोवा किल्ला) (Madh Fort (Varsova Fort))	माढा गढी/किल्ला (Madha Fort)
महादेवगड (Mahadevgad)	माहीमचा किल्ला (Mahim Fort)	माहीम किल्ला (केळवेमाहीम) (Mahim Fort ( Kelve - Mahim))	मालेगावचा किल्ला (Malegaon Fort)
मंगळवेढा (Mangalwedha)	मोहोळ गढी/किल्ला (Mohol Fort)	मोटी दमण किल्ला (Moti Daman Fort)	नगरचा किल्ला (Nagar Fort)
नगरधन (Nagardhan)	नागलाबंदर किल्ला (Nagla bunder Fort)	नळदुर्ग (Naldurg)	नांदेडचा किल्ला (नंदगिरी किल्ला) (Nanded Fort (Nadgiri))
नानी दमण किल्ला (सेंट जेरोम फ़ोर्ट) (Nani Daman Fort (St.Jerome Fort))	नारायणगड (आंबोली) (Narayangad(Amboli))	नरनाळा (Narnala)	नस्तनपूरची गढी (Nastanpur)
निवतीचा किल्ला (Nivati Fort)	पाचाड कोट (Pachad Fort)	पाच्छापूर किल्ला (Pachhapur Fort)	पालचा किल्ला (Pal Fort)
पळशीचा किल्ला (Palashi Fort)	पन्हाळगड (Panhalgad)	परांडा (Paranda)	पारडी किल्ला (Pardi Fort)
पारोळा (Parola)	पिलीवचा किल्ला (Piliv Fort)	पिंपळास कोट (Pimplas Kot)	प्रतापगड (Pratapgad)
पूर्णगड (Purnagad)	ऱाजापूरची वखार (Rajapur Fort (British warehouse))	राजहंसगड (येळ्ळूरचा किल्ला) (Rajhansgad (Yellur Fort))	राजकोट (Rajkot)
रामदुर्ग (Ramdurg)	रसलपूरचा किल्ला (सराई) (Rasalpur Sarai (Fort))	रेवदंडा (Revdanda)	रिवा किल्ला (Riwa Fort)
सामराजगड (Samrajgad)	सर्जेकोट (रायगड) (Sarjekot (Alibaug))	सर्जेकोट (मालवण) (Sarjekot(Malvan))	साटवलीचा किल्ला (Satavali Fort)
शिवडीचा किल्ला (Sewri Fort)	शिरगावचा किल्ला (Shirgaon)	शिवथरघळ (Shivtharghal)	सिंधुदुर्ग (Sindhudurg)
सिंदखेडराजा (Sindkhed Raja)	सायनचा किल्ला(शीव किल्ला) (Sion Fort)	सिताबर्डी किल्ला (Sitabuldi fort(Sitabardi Fort))	सोलापूरचा भुईकोट (Solapur Fort)
सोनगिरी (नाशिक) (Songir (Nashik))	सुभानमंगळ (Subhan Mangal)	सुधागड (Sudhagad)	सुलतान गढी (Sulatan Gadhi)
तेरेखोलचा किल्ला (Terekhol Fort)	उदगीर (Udgir)	वज्रगड(वसई) (Vajragad (Vasai))	वसई (Vasai)
विजयदुर्ग (Vijaydurg)	वरळीचा किल्ला (Worli Fort)	यशवंतगड (रेडीचा किल्ला) (Yashawantgad (Redi Fort))	यशवंतगड(नाटे) (Yashwantgad(Nate))
यावल (निंबाळकर किल्ला) (Yawal Fort (Nimbalkar Fort))